Phụ nữ, can thận và bài học từ đậu đen

Người ta bỏ ra hàng triệu đồng để mua thực phẩm chức năng, mong tìm được giải pháp cho sức khỏe. Nhưng trong khi một “vị thuốc” quen thuộc vẫn nằm sẵn trong bếp là hạt đậu đen lại dễ dàng bị bỏ qua. 

Ngày bé, mỗi lần thấy tôi mặt nổi vài nốt đỏ, tiểu vàng gắt, bà ngoại chẳng vội đưa thuốc mà lại ra chợ mua nắm đậu đen xanh lòng, về rang thơm rồi nấu nước uống. Uống vài hôm là người nhẹ lại.

Hồi đó còn nhỏ nên chẳng hiểu biết chi. Nhưng lạ là sau một tuần, cảm giác nóng nực dịu hẳn, da cũng bớt sần. Lớn lên tìm hiểu thêm mới biết, hóa ra đậu đen có vị ngọt, tính mát, đi vào thận và gan, giúp lợi tiểu, thanh nhiệt và giải độc. Nói nôm na là giúp cơ thể bớt ứ, nhẹ nhàng hơn.

Nhiều bạn trẻ bây giờ hay thức khuya, ăn đồ cay nóng, uống rượu bia; đó đều là những thứ làm gan và thận phải làm việc nhiều. Nếu để ý, chỉ cần thêm ly nước đậu đen rang vào thói quen, cơ thể sẽ thở dễ hơn. Cũng chẳng cần kết hợp nhiều thứ đồ bổ hay chế biến cầu kỳ, chỉ cần nắm đậu nhỏ, cho vào đun sôi với ít nước rồi uống khi còn ấm là được. Vị bùi bùi, thanh mát sẽ là cách xoa dịu những thương tổn bên trong cơ thể chúng ta.

Tất nhiên, đậu đen không phải thuốc trị bệnh. Nhưng nó giống như vài cú phanh nhẹ giúp ta chậm lại, để cơ thể có cơ hội hồi phục.

Can thận âm hư và sức khỏe phụ nữ

Theo Đông y, can và thận có mối liên hệ mật thiết với máu huyết, kinh nguyệt, sinh lý và cả diện mạo của người phụ nữ. Khi âm khí suy hao, cơ thể sẽ dễ gặp phải hàng loạt triệu chứng khó chịu như mất ngủ, bốc hỏa, tâm trạng dễ cáu gắt, da dẻ kém hồng hào và tóc dễ khô, rụng.

Nhiều chị em thường chỉ nghĩ đơn giản rằng mình bị stress hay do thiếu ngủ mà bỏ qua nguyên nhân gốc rễ. Thực chất, can thận âm hư giống như chiếc giếng đã vơi nước. Nhìn bề ngoài thì chưa thấy rõ, nhưng bên trong nguồn sống đang dần cạn kiệt, lâu dần sẽ ảnh hưởng đến sức khỏe và nhan sắc.

Đậu đen và bổ can thận âm từ gốc

Trong Đông y, đậu đen được xem là thần dược nuôi dưỡng can thận âm nhờ vị ngọt tính hàn và khả năng đi sâu vào hai tạng can thận. Khi âm khí suy giảm, cơ thể giống như mạch nước đang cạn, chỉ chăm da, ngủ thêm hay uống thực phẩm chức năng bên ngoài sẽ không đủ để phục hồi. Bổ từ gốc chính là nuôi lại nguồn âm dịch, giúp can thận được cấp dưỡng trở lại.

Đậu đen chứa nhiều anthocyanin, protein thực vật, khoáng chất và vitamin nhóm B. Chúng đều là những thành phần giúp tái tạo máu huyết, hỗ trợ điều hòa kinh nguyệt, làm dịu bốc hỏa, giảm căng thẳng và ổn định cảm xúc. Nhờ tác động trực tiếp vào can thận, đậu đen giúp cải thiện tình trạng mất ngủ, da xám xịt, tóc khô rụng và suy giảm sinh lý ở phụ nữ.

Không chỉ dừng ở đó, khi âm dịch được bổ sung đều đặn, những biểu hiện suy hao như mất ngủ, da xám xịt, tóc khô rụng, giảm ham muốn hay khí sắc uể oải cũng cải thiện rõ rệt. Đậu đen còn giúp tăng cường thải độc qua thận và gan, nhờ vậy cơ thể nhẹ nhờn hơn, giấc ngủ sâu hơn và làn da sáng khỏe từ bên trong.

Việc sử dụng đậu đen đúng cách, kiên trì theo thể trạng sẽ giúp người phụ nữ phục hồi âm khí một cách tự nhiên, chậm mà chắc, từ đó duy trì nhan sắc, sinh lý và tinh thần ổn định lâu dài.

Vậy sử dụng đậu đen sao cho đúng?

Con người chúng ta có một vấn đề rất nghiêm trọng, đó chính là hể thấy gì tốt là ráo riết đem về càng nhiều càng tốt. Ai cũng cho rằng đã là bổ thì dùng càng nhiều không bổ dọc cũng bổ ngang. 

Tương tự vậy, nhiều người nghe đậu đen tốt là mua cả ký về nấu uống liên tục, nhưng rồi lại than người mệt, bụng lạnh hay tiểu nhiều quá. Thật ra, đậu đen là vị bổ âm nhưng vẫn thuộc tính hàn, nên cơ địa nào cũng cần dùng cho đúng nhịp, đúng cách. Người hay lạnh bụng, tiêu hóa kém hoặc phụ nữ đang hành kinh không nên uống dồn dập trong thời gian dài, mà nên dùng ngắt quãng hoặc kết hợp thêm gừng, muối hột hoặc táo đỏ để cân bằng tính mát.

Những ai hay bốc hỏa, mất ngủ, cáu gắt, môi khô, tiểu vàng, da sần hoặc tóc rụng thì lại rất hợp với nước đậu đen rang ấm ấm mỗi ngày một ly nhỏ. Không cần uống thay nước lọc hay pha thêm đường phèn, chỉ cần giữ nhịp đều đặn vài tuần là cơ thể sẽ tự điều chỉnh dần.

Cũng có người nghĩ rằng cứ ninh nhừ lên, thêm thật nhiều nguyên liệu cho bổ, nhưng như vậy lại làm mất đi phần dinh dưỡng và công năng thanh lọc của đậu. Cách đơn giản nhất vẫn là rang nhỏ lửa tới khi thơm, đun sôi rồi hãm nhẹ, uống lúc còn âm ấm. Vừa dễ tiêu hóa vừa không gây đầy trệ.

CÓ THỂ BẠN QUAN TÂM: Xích tiểu đậu – hạt đậu nhỏ cho hành trình nuôi dưỡng thận

Can thận âm hư – Uống đậu đen thôi chưa đủ

Một ly đậu đen cũng chỉ là một cách nhắc cơ thể lắng xuống. Nhưng nếu tối vẫn thức tới 1 đến 2 giờ, ăn cay nóng, giận lâu, căng thẳng kéo dài thì âm dịch có bổ mấy cũng lại hao. Dưỡng âm thực chất là dưỡng sự yên ổn bên trong; tức là ngủ đúng giờ, ăn chậm nhai kỹ, hạn chế đồ chiên dầu, bớt cà phê lúc chiều muộn và đừng để tâm luôn bị kéo đi bởi công việc hay cảm xúc.

Người phụ nữ khi giữ được nhịp sống trầm lại, giấc ngủ bắt đầu sâu hơn, kinh nguyệt đỡ rối loạn, da đỡ xám, tóc đỡ khô gãy.

Bổ âm không nằm ở việc uống thật nhiều, mà ở chỗ mình có chịu sống “xanh” lại hay không. Một nắm hạt nhỏ, một thói quen nhỏ, nhưng nếu đi cùng một cách sống biết dưỡng, thì gốc sẽ hồi lâu hơn bất cứ loại thực phẩm chức năng đắt tiền nào. 

Lời nhắn

“Đôi khi cơ thể không cần chúng ta làm gì lớn lao, chỉ cần mình chịu dừng lại và lắng nghe nó một chút. Một ly nước đậu đen, một giấc ngủ đúng, một bữa ăn ít dầu mỡ cũng đủ tạo khác biệt nếu được duy trì đều đặn. Can thận suy hao không phải chuyện ngày một ngày hai nên việc hồi phục cũng cần sự kiên nhẫn và hiểu mình. 

Thay vì tìm đến những thứ xa xôi, đôi khi giải pháp lại bắt đầu từ những điều rất nhỏ trong căn bếp, trong nhịp sống mỗi ngày. Khi ta biết mềm lại, biết chăm từ gốc, cơ thể sẽ tự khôi phục theo cách tự nhiên nhất.”